فواید و ضررهای کره که شاید ندانید
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۶۵۵۴۴
کره یک محصول لبنی است که اغلب از شیر گاو تهیه میشود و از دیرباز در دنیای تغذیه در مورد فواید و مضرات آن اختلافنظرهای زیادی وجود داشته است. در حالی که گروهی از محققان معتقدند کره سطح کلسترول را افزایش میدهد و عروق خونی را مسدود میکند، بعضی از آنها ادعا میکنند که مصرف آن در حد اعتدال برای سلامتی مفید است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ارزش غذایی کره
میزان کالری، آب، درشت مغذیها و ریزمغذیهای یک قاشق غذاخوری (۱۴ گرم) کره به شرح زیر است:
انرژی: حدود ۱۰۲ کالری
آب: ۱۶ درصد
پروتئین: ۰/۱۲ گرم
کربوهیدرات: ۰/۰۱ گرم
فیبر: ۰ گرم
چربی: ۱۱/۵۲ گرم (شامل ۷/۲۹ گرم چربی اشباع، ۳/۴۲ گرم چربی غیراشباع و ۰/۴۷ گرم چربی ترانس)
مقدار پروتئین و کربوهیدرات موجود در کره بهقدری ناچیز است که میتوان از مقادیر آنها چشمپوشی کرد.
چربیهای موجود در کره
۸۰ درصد کره از چربی و مابقی آن عمدتا از آب تشکیل شده است. کالری کره از چربی موجود در آن حاصل میشود. اگرچه کره چربیهای مختلفی دارد، اما تقریبا ۶۳ درصد آن از نوع اشباع و ۲۶ درصد از نوع غیراشباع با یک پیوند دوگانه است. چربی غیراشباع با چند پیوند دوگانه ۴ درصد کل چربی کره را تشکیل میدهد. کلسترول و فسفولیپیدها هم از سایر چربیهایی هستند که در کره یافت میشوند. یک قاشق غذاخوری کره حاوی ۳۰/۵ میلیگرم کلسترول است.
۱. چربی با زنجیرهی کوتاه
اسیدهای چرب کوتاهزنجیره که رایجترین آنها اسید بوتیریک است، حدود ۱۱ درصد چربی اشباع موجود در کره را تشکیل میدهند. اسید بوتیریک یکی از اجزای منحصر بهفرد شیر حیوانات نشخوارکننده (گاو، گوسفند و بز) محسوب میشود.
۲. چربی ترانس
برخلاف چربیهای ترانس موجود در غذاهای فرآوریشده، چربی ترانس لبنیات سالم در نظر گرفته میشود. در بین محصولات لبنی، کره غنیترین منبع چربی ترانس است که از رایجترین آنها میتوان به اسید واکسنیک و اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) اشاره کرد.
ویتامینها و مواد معدنی موجود در کرهکره منبع غنی چند ویتامین است، بهویژه ویتامینهای محلول در چربی. ویتامینهای زیر به مقدار زیاد در کره یافت میشوند:
ویتامین آ: ویتامین A فراوانترین ویتامین موجود در کره است. یک قاشق غذاخوری (۱۴ گرم) کره حدود ۱۱ درصد نیاز روزانه به این ویتامین را تأمین میکند. این ویتامین برای حفظ سلامت پوست، سیستم ایمنی و بینایی ضروری است.
ویتامین دی: کره منبع خوب ویتامین D محسوب میشود. این ویتامین به حفظ سلامت استخوانها و افزایش جذب کلسیم در دستگاهی گوارش کمک میکند.
ویتامین ای: ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است که اغلب در غذاهای چرب یافت میشود. آنتی اکسیدانها از سلولها در برابر آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
ویتامین B12 (کوبالامین): این ویتامین فقط در غذاهای حیوانی مانند محصولات لبنی، تخممرغ و گوشت وجود دارد.
ویتامین K2 (مناکینون): ویتامین K2 یک نوع ویتامین K است که از بدن در برابر بیماری قلبی و پوکی استخوان محافظت میکند.
علاوه بر این، کره حاوی مقدار کمی ریبوفلاوین (ویتامین B2)، نیاسین (ویتامین B3)، کلسیم و فسفر است. با این حال، به طور کلی نمیتواند به بدن در به دست آوردن این مواد مغذی کمک زیادی کند، چون بهدلیل کالری بالا باید در مقادیر کم مصرف شود.
فواید استفاده از کرهکره در بین افرادی که از رژیم غذایی کمکربوهیدرات یا پرچرب (مانند رژیم کتوژنیک) پیروی میکنند، محبوبیت زیادی دارد. این مادهی غذایی همانند سایر غذاهای حاوی چربی سیرکننده است و میتواند اشتهای شما را برای مدت طولانی کنترل کند. از سایر فواید کره حیوانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. یکی از بهترین منابع اسید لینولئیک کونژوگه است
کره منبع خوب اسید لینولئیک کونژوگه یا CLA محسوب میشود. CLA یک نوع چربی با مزایای بینظیر است که در گوشت و محصولات لبنی وجود دارد. تحقیق در محیط آزمایشگاه نشان داده است که CLA خواص ضدسرطانی دارد و به کاهش پیشرفت سرطان سینه، روده بزرگ، معده، پروستات و کبد کمک میکند.
در بعضی از مطالعات مشاهده شده است که مکمل CLA میتواند با کاهش چربی بدن در کنترل وزن نقش داشته باشد. در یک مطالعهی ۲۴ ماهه روی ۱۳۴ فرد دارای اضافه وزن، مصرف ۳/۴ گرم CLA در روز به کاهش چربی بدن منجر شد. بهعلاوه، CLA به تقویت عملکرد سیستم ایمنی و کاهش نشانگرهای التهابی کمک میکند. به عنوان مثال، یک مطالعه روی ۲۳ مرد نشان داد که مصرف ۵/۶ گرم CLA بهمدت ۲ هفته میتواند پروتئینهای درگیر در التهاب، از جمله فاکتور نکروز تومور و پروتئین واکنشگر C، را کاهش دهد.
به خاطر داشته باشید که بیشتر تحقیقات با استفاده از مکمل CLA انجام شدهاند. بنابراین، برای اینکه مشخص شود CLA موجود در مواد غذایی، از جمله کره، چه تأثیری روی سلامتی دارد، به مطالعات بیشتری نیاز است.
۲. حاوی بوتیرات است
کره سرشار از بوتیرات است، یک اسید چرب با زنجیرهی کوتاه که فواید زیادی برای سلامتی دارد. این اسید چرب توسط باکتریهای مفید روده هم تولید میشود و بهعنوان منبع انرژی برای سلولهای روده مورد استفاده قرار میگیرد.
بوتیرات میتواند به درمان سندرم رودهی تحریکپذیر (IBS) که با علائمی مانند درد معده، نفخ، یبوست و اسهال مشخص میشود، کمک کند. همچنین بهدلیل خواص ضدالتهابی بوتیرات، بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که این اسید چرب برای درمان بیماری کرون مفید است.
بر اساس مطالعات انجامشده روی حیوانات آزمایشگاهی، بوتیرات میتواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد، متابولیسم را افزایش دهد و با جلوگیری از تشکیل سلولهای چربی به کنترل وزن کمک کند. همانند اسید لینولئیک کونژوگه، فواید بوتیرات هم با استفاده از مکمل بررسی شده است. بنابراین، برای تأیید اثرات آن روی سلامتی به مطالعات بیشتری نیاز است.
مضرات مصرف کرهاگر کره در حد اعتدال خورده شود، برای بدن مشکلساز نخواهد بود. اما زیادهروی در مصرف آن میتواند سلامتی را در معرض خطر قرار دهد. مهمترین مضرات کره حیوانی عبارتند از:
۱. برای بعضی از افراد آلرژیزا است
اگر مشخص شده است که به لبنیات حساسیت دارید یا به هر دلیلی باید از مصرف لبنیات در رژیم غذایی خود اجتناب کنید، لازم است از مصرف کره بپرهیزید. اگرچه کره پروتئین بسیار کمی دارد، اما همچنان حاوی پروتئین وی (whey protein) است که در بعضی از افراد باعث واکنش میشود. علائم آلرژی به لبنیات میتواند از واکنشهای خفیف مانند کهیر تا علائم شدیدتر مثل مشکلات تنفسی متغیر باشد. اگر در مورد حساسیت به لبنیات و لزوم کنار گذاشتن کره از برنامهی غذایی خود مطمئن نیستید، با پزشک مشورت کنید.
لاکتوز (قند شیر) کره ناچیز است، بنابراین مصرف آن در حد تعادل برای اکثر افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز بیخطر تلقی میشود. کسانی که عدم تحمل لاکتوز دارند، بعد از مصرف محصولات لبنی دچار مشکلات گوارشی میشوند.
۲. پرکالری است
کره کالری بالایی دارد، به طوری که در هر قاشق غذاخوری (۱۴ گرم) حاوی ۱۰۲ کالری انرژی است. از اینرو، زیادهروی در مصرف آن میتواند بهسرعت وزن بدن را بالا ببرد. گفته میشود که اگر بدون تغییر دادن رژیم غذایی خود هر روز یک سروینگ کره مصرف کنید، در طول یک سال تقریبا ۴/۵ کیلو وزن اضافه میکنید. بنابراین، بهتر است در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کنید.
۳. ممکن است برای سلامت قلب مضر باشد
بیماری قلبی یکی از علل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان محسوب میشود. چند دهه است که ارتباط بین چربی اشباع و بیماری قلبی در بین محققان به یک موضوع بحثبرانگیز تبدیل شده است. بعضی از محققان بر این باورند که چربی اشباع سطح کلسترول بد (LDL) را بالا میبرد و سلامت قلب را به خطر میاندازد. با این حال، منتقدان این نظریه معتقدند که چربی اشباع روی LDL متراکم کوچک (sdLDL) که ارتباط تنگاتنگی با بیماری قلبی دارد، تأثیر نمیگذارد. علاوه بر این، بسیاری از مطالعات نتوانستهاند ارتباط بین مصرف چربی اشباع و بیماری قلبی را کشف کنند.
این موضوع در مورد محصولات لبنی پرچرب مانند کره هم صدق میکند. بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که کره خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش نمیدهد، اما در سایر مطالعات مشخص شده است که خوردن آن میتواند اثرات نامطلوبی برای سلامتی داشته باشد.
برای مثال، محققان با بررسی ۱۶ مطالعهی مختلف به این نتیجه رسیدند که مصرف محصولات لبنی پرچرب نظیر کره با کاهش خطر چاقی مرتبط است. در مطالعهی دیگری هم مشاهده شد که مصرف متوسط غذاهای لبنی مثل کره میتواند به کاهش خطر حملهی قلبی و سکتهی مغزی کمک کند.
در مقابل، یک مطالعهی پنج هفتهای روی ۴۷ نفر نشان داد که مصرف متوسط کره در مقایسه با روغن زیتون باعث افزایش عوامل خطر بیماری قلبی (کلسترول تام و کلسترول بد) میشود. همچنین محققان در مطالعهی دیگری اعلام کردند که خوردن ۵۰ گرم کره در روز بهمدت چهار هفته باعث افزایش کلسترول بد میشود.
چقدر کره بخوریم؟
علیرغم ختلافنظرهای موجود، اکثر متخصصان سلامت هنوز هم توصیه میکنند که مصرف چربیهای اشباع مانند کره را کاهش دهید. محققان انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه میکنند که مصرف چربی اشباع به حداکثر ۵ تا ۶ درصد کالری روزانه محدود شود. برای مثال اگر شما در طول روز به ۲۰۰۰ کالری انرژی نیاز داشته باشید، میتوانید تقریبا ۱۳ گرم چربی اشباع دریافت کنید.
در بعضی از دستورالعملها هم پیشنهاد شده است که افراد بالای ۲ سال حداکثر ۱۰ درصد کالری روزانهی خود را به چربی اشباع اختصاص دهند. این میزان چربی برای رژیم ۲۰۰۰ کالری حدود ۲۲ گرم است که معادل سه قاشق غذاخوری کره میشود.
از آنجا که یک قاشق غذاخوری کره تقریبا ۷ گرم چربی اشباع دارد، بهتر است از آن در حد اعتدال (۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز) استفاده کنید و مابقی چربی مورد نیاز خود را از مصرف روغنهای سالم مثل روغن زیتون تأمین کنید، مگر اینکه پزشک با توجه به شرایط شما توصیهی دیگری داشته باشد.
کلام پایانی
کره مقدار زیادی ویتامین دارد، از جمله ویتامین A، D، E و K2. با این حال، بهدلیل پرکالری بودن میتواند باعث افزایش وزن شود. اگر به خوردن کره علاقه دارید، مصرف آن را در حد اعتدال حفظ کنید و تا حد امکان به جای آن از روغنها و غذاهای سالم مثل روغن زیتون، آووکادو، آجیل و دانهها استفاده کنید.
منبع: مجله دیجی کالا
منبع: فرارو
کلیدواژه: طرز تهیه کره اسید لینولئیک کونژوگه یک قاشق غذاخوری محصولات لبنی موجود در کره حد اعتدال محسوب می شود بیماری قلبی برای سلامت چربی ترانس چربی اشباع مطالعه ی گرم چربی مصرف آن ی قلبی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۶۵۵۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چیزهایی که فکر نمیکنید به کبدتان آسیب بزنند
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی میشود که به کبد آسیب میزنند. بهمرور زمان، این آسیب میتواند کبد را زخم کند که به آن سیروز میگویند.
به گزارش تبیان، وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم میشود، جلوی عملکرد نرمال کبد را میگیرد و این در نهایت میتواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
کبد اندامی بزرگ و مهم است که اگر مراقبش نباشید مستعد آسیب است. کبد بعد از پوست، بزرگترین اندام بدن است که در بالاتنهتان و در سمت راست قفسه سینهتان قرار دارد. کبد علاوه بر اینکه مسئول جدا کردن مواد مغذی از غذاهایی است که از سیستم گوارشتان عبور میکنند است، صفرا نیز ترشح میکند که به بدن در هضم غذا و دفع سموم کمک میکند.
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی میشود که به کبد آسیب میزنند. بهمرور زمان، این آسیب میتواند کبد را زخم کند که به آن سیروز میگویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم میشود، جلوی عملکرد نرمال کبد را میگیرد و این در نهایت میتواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
از اینرو مهم است که مراقب سلامت کبد خود باشید تا آسیب نبیند و این مراقبت شامل آگاه بودن از راههای گوناگونی میشود که ممکن است تصادفاً به این اندام حساس آسیب بزنند.
در معرض سموم قرار گرفتنیکی از نقشهای اصلی کبد در بدن، دفع سموم است. کبد از طریق چیزهایی به نام کانالهای سینوزوئید کبد، سموم را دفع میکند. این کانالها از سلولهای ایمنی به نام سلولهای کوپفر برای فیلتر کردن سموم از طریق کبد استفاده میکنند. سلولهای کوپفر این سموم را احاطه و آنها را تجزیه کرده و سپس آنها را از بدن خارج میکنند. اگر این سموم از بدن خارج نشوند میتوانند در داخل سلولهای چربی ذخیره شوند که البته برای کبد مضر است.
کبد معمولاً میتواند سموم را بهخوبی پردازش کند، اما سم خیلی زیاد باعث آسیب کبد میشود؛ بنابراین شما باید مقدار سمومی را که وارد بدنتان میکنید محدود نمایید تا مطمئن شوید فشار زیاد به کبدتان وارد نمیکنید. شستن میوهها و سبزیها پیش از خوردن میتواند کمک کند تا سم کمتری وارد بدنتان شود. یک سری از محصولات شوینده خانگی هم میتوانند خطرناک باشند و لازم است پیش از مصرف، برچسب روی آنها را بهدقت بخوانید تا از آنها درست استفاده کنید.
مکملهای مضرنظارت بر صنایع تولیدکنندهٔ مکملهای غذایی آنطور که فکر میکنید دقیق نیست. به همین دلیل شما باید در انتخاب مکملها دقیق باشید؛ اما بههرحال هیچ تضمینی وجود ندارد که بیضرر باشند و به کبدتان آسیب نزنند. مکملهای غذایی که برچسب «طبیعی» دارند هم میتوانند مضر باشند. بعضی از مکملهای گیاهی نیز به کبد آسیب میزنند، مانند عصاره چای سبز.
مصرف مواد مخدرمصرف مواد مخدر به چند دلیل میتواند مضر باشد که یکی از آنها این است که این مواد میتوانند حاوی عناصری باشند که انتظارش را ندارید و این مواد به سلامتیتان آسیب میزنند از جمله آسیب به کبد. مثلا هروئین میتواند آسیب جدی به کبد وارد کند؛ چون کبد مجبور است این داروی سمی را از بدن پاکسازی کند.
کبد کارش را خوب انجام میدهد؛ اما استفاده از موادی مانند هروئین باعث میشوند کبد بینهایت تحتفشار قرار بگیرد و این اتفاق بهمرورزمان به کبد آسیب زده و آن را ضعیف میکند و کبد بهسختی خواهد توانست دیگر سموم را کنترل کند. یک نمونهٔ دیگر نیز کوکائین است که بر آنزیمهای کبد اثر میگذارد و باعث التهاب در کبد یا رابدومیولیز میشود که عارضهای است که در آن، عضلات بهسرعت تحلیل رفته و محتویات خود را به داخل جریان خون میریزند. متامفتامین یا شیشه نیز با بالابردن دمای بدن و افزایش فشارخون باعث آسیب کبد میشود.
نادیدهگرفتن علائم هشدار دهنده کبداگر تردید دارید که کبدتان مشکلی دارد بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید. مسئله اینجاست که مشکلات کبد ممکن است بهسختی شناسایی شوند. خیلی از افراد علائم خاصی ندارند تا زمانی که مشکل کبدشان جدی شود. اما تشخیص بهموقع مشکل کبد بهترین راه برای پیشگیری از آسیب جدی آن است.
یکی از شگفتیهای کبد این است که میتواند خودش را ترمیم کند، حتی اگر از آسیب قبلی، بافت اسکار در کبدتان داشته باشید. به همین دلیل تشخیص بهموقع مشکلات کبد میتواند نجاتتان بدهد. متأسفانه خیلی از افراد متوجه نمیشوند که کبدشان مشکلی دارد تا زمانی که این مشکل جدی و خطرناک میشود. در واقع بسیاری از عوارض کبدی هیچ علامت بارزی ندارند.
اگر زودتر جلوی مشکل کبد گرفته نشود و کبد آسیب زیادی ببیند، خطر نارسایی کبد یا سرطان کبد را به دنبال دارد که هر دو بینهایت جدیاند. پزشک میتواند با آزمایش خون، تستهای تصویری و یا در برخی موارد با بیوپسی کبد، تشخیص دهد که کبد آسیب دیده یا نه.
مصرف الکلالکل میتواند آسیب زیادی به کبد وارد کند. مصرف زیاد الکل بهمرورزمان موجب سیروز کبد خواهد شد. در میان تمام ارگانهای بدن، کبد بیشترین آسیب را از الکل میبیند؛ چون الکل اساساً در کبد متابولیز میشود. مصرف الکل میتواند سبب عوارض کبدی مانند کبد چرب، سیروز و هپاتیت شود.
مصرف چربیهای ناسالمانواع چربیها در غذاهایی که میخورید وجود دارد و برخی از آنها سالمتر از بقیهاند. بیماری کبد چرب غیرالکلی زمانی رخ میدهد که چربی زیاد در کبد انباشته میشود. کبد به طور نرمال دارای مقداری چربی است؛ اما اگر بیشتر از ۵ تا ۱۰ درصد کبد از چربی باشد، مشکلساز خواهد شد.
مطالعات نشان میدهند مصرف کالری زیاد منجر به بیماری کبد چرب میشود؛ اما غذایی که میخورید هم مهم است. چربی اشباع یکی از عوامل ایجاد بیماری کبد چرب است و خوردن مقدار کمتری از این نوع چربی که معمولاً در منابع حیوانی مانند کره و لبنیات و گوشت چرب و روغن نارگیل وجود دارد میتواند به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کند. محققان دریافتهاند چربی غیراشباع که معمولاً در روغنهای گیاهی، روغن ماهی و مغزها وجود دارد در واقع محافظ کبد است.
مصرف زیاد قندعلاوه بر اینکه باید چربیهای سالم مصرف کنید، مصرف قند کمتر و استفاده از منابع سالمتر کربوهیدراتها نیز به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک میکند. شما باید از مصرف نوشیدنیهای قندی مثل نوشابههای گازدار و نوشیدنیهای ورزشی و آبمیوههای صنعتی و چای و قهوه شیرین پرهیز کنید.
عاقلانه است که از مصرف محصولاتی که شربت فروکتوز دارند نیز خودداری کنید. فروکتوز نوعی قند است که به طور طبیعی در میوهها و عسل وجود دارد. در واقع شما باید به دنبال خوراکیهایی باشید که شاخص گلیسمی پایین دارند. بیشتر میوهها، سبزیها و غلات کامل در این دسته قرار میگیرند. این نوع غذاها در مقایسه با منابع ساده کربوهیدرات مثل نان سفید و برنج سفید و سیبزمینی، دارای اثر کمتری بر قند خون هستند.
ضمناً توصیه میشود بهطورکلی، کمتر کربوهیدرات مصرف کنید؛ چون خوردن کربوهیدرات زیاد هم باعث میشود کبد آنها را بهصورت چربی ذخیره کند.
مصرف زیاد استامینوفنوقتی تب یا بدن درد دارید احتمالاً سراغ داروهای مسکن میروید تا ناراحتیتان را تسکین بدهید. یکی از عناصر فعال در مسکنها، استامینوفن است که درد را تسکین داده و تب را پایین میآورد. مصرف زیاد استامینوفن، استفاده نامناسب از آن یا ترکیب آن با داروهای اشتباهی میتواند به کبد آسیب بزند.
اگر از استامینوفن درست استفاده کنید نباید به کبدتان آسیبی برسد. اما پزشکان و کارشناسان هشدار میدهند که مصرف زیاد آن میتواند آسیب شدیدی به کبد وارد کند، تاحدیکه ممکن است نیاز به پیوند کبد وجود داشته باشد. سعی کنید بهیکباره بیشتر از یک استامینوفن یا هر دارویی که حاوی این ماده است مصرف نکنید. در واقع مجازید روزانه حداکثر ۴۰۰۰ میلیگرم استامینوفن مصرف کنید.
غذا و نوشیدنی آلودهیکی از انواع ویروس هپاتیت، هپاتیت E است که بیشتر در میان مسافران معمول میباشد. اگر در ناحیهای زندگی میکنید که آب آشامیدنی یا غذای تمیز و طبق استانداردها وجود ندارد، پس بهاحتمال بسیار زیاد در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت E قرار دارید. متأسفانه این ویروس واکسنی ندارد و اگر به آن مبتلا شوید احتمالاً علامتی نخواهید داشت، اما ویروس هپاتیت E بهمرورزمان به کبد آسیب میزند.
افرادی که در حال حاضر، بیماری کبدی دارند در صورت آلوده شدن به ویروس هپاتیت E بیماریشان شدید خواهد شد. اما بیشتر افراد سالمی که به این ویروس مبتلا میشوند میتوانند بهبود پیدا کنند. اگر هپاتیت E علامتی داشته باشد شامل تهوع، تب، کاهش اشتها، شکمدرد و درد مفاصل خواهد بود. علائم ممکن است دو تا سه ماه طول بکشند. برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت E هیچ آب و غذایی را تا زمانی که از پاکیزه بودن آن مطمئن نشدهاید مصرف نکنید. شیر و ماست را حتماً بهصورت پاستوریزه مصرف کنید و غذای خام را از منبعی که اطمینانی به آن ندارید نخورید.
نداشتن وزن سالمبهطور کلی زندگی با یک سبک زندگی سالم میتواند جلوی آسیب کبد را بگیرد. وزن سالم بدن به پیشگیری از بیماری کبد کمک میکند و انتخابهای سالم در سبک زندگی مثل تغذیه سالم و درست و ورزش منظم نیز نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات کبدی دارد. سبک زندگی سالم به افرادی که در حال حاضر بیماری کبد دارند نیز کمک میکند دچار عوارض جدیتر نشوند.
مطالعات نشان دادهاند کاهش وزن برای افرادی که بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند مفید است. البته نکته اصلی اینجاست که خیلی از افراد موفق میشوند وزن کم کرده و به وزن سالمی برسند؛ اما در حفظ و تداوم آن چندان موفق نیستند و وزن ازدسترفته را در مدت کوتاهی دوباره به دست میآورند.
به اندازه کافی ورزش نکردنوقتی پای پیشگیری از بیماریهای کبد در میان است، نقش ورزش منظم را نیز نمیتوانید نادیده بگیرید. بهطورکلی ورزش برای سلامتی خوب است و افراد بزرگسال باید تقریباً ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشته باشند که میتواند شامل پیادهروی، شنا، دوچرخهسواری یا درگیر فعالیتهای هوازی شود. تمرینات قدرتی را نیز باید در کنار تمرینات هوازی انجام دهید و در هفته دو جلسه تمرینات بدنسازی و قدرتی داشته باشید و تمام گروههای عضلانیتان را درگیر کنید.
یافتهها نشان میدهند ورزشکردن باعث کاهش چربی کبد میشود و این کار از طریق مؤثرتر کردن انسولین در بدن صورت میگیرد که کمک میکند اسیدهای چرب در کبدتان متابولیز شوند و عملکرد میتوکندریها در کبد بهتر شود. محققان میگویند افرادی که بیماری کبد چرب دارند با ورزش منظم حتی اگر وزن کم نکنند، باز هم شرایط سالمتری خواهند داشت و این نقش بسیار مهم ورزش را در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب نشان میدهد.
استفاده از وسایل مشترک آلوده به خونانواعی از ویروس هپاتیت از طریق خون منتقل میشوند. توصیه میکنیم از وسایل مشترکی که آلوده به خون هستند هرگز استفاده نکنید. مثلاً مسواک یا ژیلت مشترک میتواند باعث انتقال هپاتیت شود. حتی وسایل پیرسینگ و مانیکور هم میتوانند این ویروس را انتقال دهند.
هپاتیت C یکی از انواع هپاتیت است که اساساً از طریق استفاده از سوزنهای مشترک منتقل میشوند. هپاتیت C هرچند که اغلب یک بیماری کوتاهمدت است؛ اما این بیماری در تقریباً نیمی از افراد مزمن میشود. این بیماری در صورت مزمن شدن میتواند باعث سیروز کبد و حتی سرطان کبد شود. هپاتیت C مشابه هپاتیت E هیچ واکسنی ندارد و بهترین راه پیشگیری از این عفونت، اجتناب از تماس با خون فرد آلوده است.
واکسینه نشدنویروس هپاتیت انواعی دارد که همهٔ آنها به کبد آسیب میزنند. هر چند همهٔ انواع این ویروس واکسن ندارند؛ اما واکسن بیشتر آنها موجود است. بههرحال توصیه میشود واکسن هپاتیت A و هپاتیت B را بزنید تا از ابتلا به این عفونت ایمن بمانید. هر دو واکسن اثرگذاری بالایی دارند و بیخطر هستند.
واکسن هپاتیت B بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد مؤثر است و جلوی آسیب کبد و سرطان کبد را که میتواند ناشی از عفونت باشد میگیرد. واکسن هپاتیت A نیز مؤثر است و تقریباً ۱۰۰ درصد افراد با این واکسن در عرض یک سال از دریافت اولین دوز، در برابر این ویروس ایمنی پیدا میکنند.
واکسن هپاتیت B برای بیشتر بچهها توصیه میشود. کودک میتواند اولین دوز این واکسن را خیلی زود و ۲۴ ساعت بعد از تولد دریافت کند و دو دوز دیگر پیش از ۱۸ ماهگی توصیه میشود. اما نوجوانان و بزرگسالان درصورتیکه طی کودکی واکسینه نشدهاند میتوانند این واکسن را در هر سنی بزنند.